Hızlı Arama

Arama yapmak için anahtar kelime giriniz

Gözde Haberler

Some content in menu

Hızlı Arama

Arama yapmak için anahtar kelime giriniz
Tıbbi Birimler

ÜROLOJİ

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Prostat salgı üreten bir bez olması nedeniyle içerisinde bulunan glanduler yapılar ve yapısal elemanlar olan stromal kesimin anatomik olarak büyümesi sonucu bu hastalık oluşur. Hastalık 40-50 yaşlarda  %20, 51-60 yaşlarda %50, 80 yaşın üzerindeki erkeklerde %90 oranında gözlenir. Ancak her iyi huylu prostat büyümesi gelişen insanda Prostatizm denilen hastalık belirtileri oluşmaz. Prostatizm belirtileri yaklaşık yarısında izlenir.

Prostat büyümesinde ailesel ve genetik faktörler, erkeklik hormonuna maruziyet, yaşlanma ve çeşitli büyüme faktörlerinden kaynak oluşturduğu düşünülmektedir.

Prostat büyümesi genel olarak yaşlı erkekleri etkilemektedir. Prostatın büyümesi gerçeği  pekte önemli değildir ve gerçekte sebep olduğu problem boyutu ile alakalı değildir. Bununla beraber prostat mesaneden gelen ve üretra denilen idrar yolunu sarmaktadır. Prostat genişledikçe idrar yolunu sıkıştırır ve idrarın üretra içerisinden geçişini yavaşlatır. Bu duruma Obstrüksiyon denir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Hastalığında Tanı

Bazen hastalarda idrarla ilgili yakınmaların sebebi prostat büyümesi olmayabilir (örneğin idrar söktürücü ilaçlar, şeker hastalığı, idrar yolu iltihapları, mesane kanseri, idrar kesesinin nörolojik bozuklukları, idrar yolu darlıkları gibi). Bu nedenle iyi huylu prostatın tanısı için önce hastanın iyice sorgulanması gerekmektedir. Kullandığı ilaçlar, ailede şeker hastalığı öyküsü, geçirilmiş travma olup olmadığı mutlaka sorgulanmalıdır. Şeker hastaları genelde daha sık idrar yaparlar. Diğer yandan BPH başlangıcı olan bir hasta soğuk algınlığı için antihistaminik veya dekonjestan kullanıyorsa yakınmaları daha da artacaktır.

Bunun dışında muayene olacak hastalar muhtemelen şu sorularla karşılaşacaklardır:

  1. Yakınmalarınız nelerdir?
  2. Yakınmalarınız ne zamandır mevcut?
  3. Ne sıklıkla yakınmanız oluyor?
  4. Gittikçe kötüleşiyor mu?
  5. Ailenizde prostat hastalığı (özellikle prostat kanseri) geçiren var mı?
  6. Kullandığınız ilaçlar var mı, nelerdir?

Muayene

Hekim prostatın büyüklüğünü, kıvamını ve şeklini inceler. İyi huylu prostat irileşmesinde prostat nispeten elastik kıvamdadır ve hacminin arttığı saptanabilir.

PSA Testi

Prostat bezi, meninin kıvamını oluşturması için Prostat Spesifik Antijen (PSA) denilen bir enzim üretmektedir. Bunun çok az bir kısmı kan dolaşımına karışmaktadır. Kan düzeylerinin yükselmesi BPH veya Prostatit yani prostat iltihaplarında görülebileceği gibi Prostat kanserinde de kanda PSA değerleri yükselmektedir. Yaşa özgü PSA değerleri yüksek olduğunda ve parmakla rektal muayenede sertlik bulunduğunda ileri tetkikler istenecektir. Her PSA yüksekliği kanser varlığı anlamına gelmeyeceği gibi, PSA değerlerinin normal olması halinde de kanser olabileceği diğer bir gerçektir.

İdrar Analizi

İdrar analizinde iltihap hücrelerinin bulunması veya kan hücrelerinin bulunması halinde buna yol açan başka bir hastalığın varlığı ekarte edilmelidir ( İdrar yolları iltihapları, İdrar yolu taşları, idrar kesesi tümörleri gibi ).

İdrar Akış Hızı

Normal maksimum idrar akış hızı saniyede 15 ml, ortalama akış hızı ise 10 ml olmalıdır. Normal idrar yapma süresi ise 30 saniye yani yarım dakikadır. İyi Huylu Prostat Büyümesinde prostat idrar yolunu tıkıyorsa bu değerlerde azalma gözükecek ve idrar yapma süresi uzayacaktır. Bu testin sağlıklı olması için yapılan idrar miktarı en az 150 ml olmalıdır.

Ultrasonografik İnceleme

Ses dalgaları kullanılarak karın yüzeyinden veya rektal yoldan prostatın büyüklüğü, iç yapısı ve idrar yollarında oluşturduğu değişikliler hakkında bilgi alma yönünden yararlıdır. Rektal yoldan yapılan ultrasonografi aynı zamanda prostat biyopsisi yapılmasında kullanılmaktadır.

Semptom Skor Sorgulanması

IPSS denilen bir sorgulama sistemiyle hastaların yakınmalarının derecesini anlamada yararlıdır. Tıbbi veya cerrahi tedavi sonrası hastaların takiplerinde tedavinin etkinliği anlamada yararlıdır.

PMR (Postmiksiyonel Rezidü) Tayini

İdrar yaptıktan sonra idrar kesesinde kalan idrar miktarının saptanmasıdır. Genelde “bladder scan” denen özel bir ultrason cihazı ile yapılır. İdrar yolundan kateter konularak daha sağlıklı ölçüm yapılabilir, ancak hastaya rahatsızlık veren bir yöntemdir.

Ürodinami; Basınç-Akım Çalışması

İdrar etme ile ilgili yakınmaların prostat irileşmesinden kaynaklandığı yönünde şüphe olduğunda( özellikle genç veya çok yaşlı hastalar; prostat hacminin büyük olmadığı hastalar ) idrar yolundan konulan bir kateterle idrar kesesi basınçları, idrar yolundaki akış hızı ve basınçları ürodinami cihazıyla ölçülür. Böylece hastanın yakınmalarının idrar kesesinin kasılma bozukluklarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı anlaşılır.

Sistoskopi

Prostatın idrar yollarını ne ölçüde tıkadığını anlamak ve prostat büyümesi dışında idrar yollarında mevcut diğer bir hastalığı saptamak amacıyla lokal anestezi altında idrar yolundan sistoskop denilen aletle girilerek yapılan bir incelemedir.

İntravenöz Ürografi veya Bilgisayarlı Tomografi

Prostat büyümesi dışında idrarda kan hücresi varlığında veya taş hastalığından şüphelenildiğinde damar yoluyla iyot içeren bir radyopak maddenin verilmesiyle veya ince kesit tomografi görüntüleriyle böbrekler ve idrar yolları hakkında daha detaylı bilgi alınması için kullanılır. Kreatinin seviyesi normalden yüksek olanlarda yapılmaz.

Tedavi

Cerrahi Olmayan Tedaviler

İzlem: Bir hastada iyi huylu prostat büyümesi olması tedavi edilmesi gerektiği anlamına gelmeyebilir. İdrar akımında zorluk ve buna bağlı belirti ve bulgular oluşmayan hastalarda ürolojik değerlendirmede böbrekler ve mesanenin zarar görmediği tespit edilebilirse hasta takibe alınabilir. En uzunu yıllık olmak üzere hekim tarafından hastaya önerilen sıklıklarla takip programlanır.

 İlaçlarla Tedavi: İyi huylu prostat büyümesi semptomları kişinin günlük aktivitelerini ve yaşam kalitesini bozmaya başladığında tedaviye geçilir. Genellikle ilk seçenek ilaçlardır. Ömür boyu kullanılmaları gereklidir.

Cerrahi Tedavisi

  • Medikal tedaviden fayda görmeyen
  • Medikal tedavi istemeyen
  • Tedaviye dirençli üriner retansiyonu olan
  • Mesane taşı olan
  • Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olan
  • Birlikte mesane tümörü olan hastalarda tercih edilir.

Kapalı Prostat Ameliyatları

 Gerek hastaların doktora daha erken başvurması ve erken dönemde tanı konması ve gerekse endoskopik yöntemlerin çok büyük gelişmeler göstermesi cerrahi tedavilerin büyük çoğunluğunun kapalı girişimler şekline dönmesini sağlamıştır. Kapalı ameliyatlar, idrar yolundan içeriye girilip kamera görüntüsü yoluyla doğrudan gözlem altında özel aletler kullanılarak uygulanan girişimlerdir.

Transüretral Rezeksiyon (TUR-P)

Üretradan endoskopik cihazlarla girilerek prostat dokusu kazınır. BPH tedavisinde en yaygın olarak kullanılan cerrahi yöntemdir. Bütün kapalı ameliyatlarda olduğu gibi idrar kanalından içeriye girilerek büyümüş prostat dokusu küçük parçalar halinde kesilip çıkartılır. Açık ameliyat kesisi olmadığından idrar sondasının çıkarılması ve hastanede kalma süresi birkaç günle sınırlıdır. İdrar yakınmaları, hastaların TURP ile yaklaşık %90’ında, açık ameliyat ile ise %95’inde önemli ölçüde düzelme göstermektedir.

Plazma Kinetik ile TUR-P

Plazma kinetik ile TUR-P yöntemi prostat operasyonları içinde hala altın standart olarak yerini korumaktadır. Lazer vaporizasyonun aksine ameliyat sırasında çıkarılan dokunun iyi ya da kötü huylu olduğunu anlamak için  patolojiye (doku incelemesine) gönderilmesi önemli bir avantajdır. Lazer gibi yöntemlerde  doku çıkarılamadığı için patolojik inceleme yapılamaz. Bu prostat kanseri varlığının anlaşılmasına imkan vermez.

Operasyon esnasında hipotonik mai yerine serum fizyolojik kullanıldığı için ölümcül olan su zehirlenme riski yoktur.  Kanama riski minimaldir. Operasyon süresi daha kısadır. Düşük enerji kullanır ve enerji yalnızca prostata temas ettiği noktayı etkiler etraf dokuya zarar vermez. Bu nedenle kalp pili kullanan hastalara bile uygulanabilir. Sonda süresi çok kısadır.  Operasyon sonrası iyileşme daha kısa süre alır. Erkeklik gücü kaybı olmaz. Hasta özel hayatına aynı standartta devam edebilir. Ameliyat sonrası idrar kaçırma ihtimalinin en düşük olduğu yöntem  Plazma Kinetiktir. Serum fizyolojik ile uygulandığı için prostatın büyüklüğü ameliyatlarda komplikasyon oluşturmaz. Her türlü prostat büyüklüğüne uygulanabilir.







Bölüm Detayları Doktorlarımız İlgili Videolar İlgili Haberler İlgili Hastalıklar

Randevu talebim için aranmak istiyorum